Lão hóa là một quá trình tự nhiên của cơ thể, và điều này cũng đúng với da. Khi tuổi tác tăng lên, da chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố và dần thay đổi. Những biểu hiện như nếp nhăn, sạm màu, mất độ đàn hồi và săn chắc đã trở thành vấn đề thường gặp ở nhiều người. Vậy, nguyên nhân gây ra lão hóa da là gì?
Lão hóa da là gì
Lão hóa da là quá trình tự nhiên của da khi tuổi tác tăng lên, nó dẫn đến sự thay đổi và giảm tính linh hoạt của da. Điều này bao gồm các biểu hiện như nếp nhăn, vết chân chim, da khô, sạm màu, mất độ đàn hồi và mất sự săn chắc.
Lão hóa da xảy ra do nhiều yếu tố như di truyền, tác động của môi trường, chế độ ăn uống, cách sinh hoạt và tác động của ánh nắng mặt trời. Có thể giảm thiểu tác động của lão hóa da bằng cách thực hiện các phương pháp chăm sóc da, bao gồm sử dụng kem dưỡng da, chăm sóc da đúng cách, bảo vệ da khỏi tác động của môi trường và ánh nắng mặt trời, và duy trì một lối sống lành mạnh.
Lão hóa da dễ nhận biết khi da cơ thể bắt đầu lão hóa chính là sự xuất hiện của các nếp nhăn ở những khu vực như xung quanh mắt, vùng má nơi khóe miệng và vùng trán. Ngay từ những năm đôi mươi, các nếp nhăn đã dần xuất hiện bên ngoài dù chưa rõ nét. Các nếp nhăn cạn và nhỏ này sẽ trở nên lớn và sâu dần theo thời gian.
Nguyên nhân gây lão hóa da
Các yếu tố bên trong
Quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể: Bước sang tuổi 25, chức năng của làn da bị suy giảm, da không còn được cung cấp đầy đủ collagen và elastin – nguyên nhân đẩy nhanh tình trạng lão hóa tự nhiên trong cơ thể.
Tính di truyền: Gen di truyền tự nhiên trong tế bào cũng là một nguyên nhân quan trọng khiến quá trình lão hoá diễn ra nhanh hay chậm. Mỗi người đều có sẵn trong các tế bào tự nhiên một bộ gen riêng.
Các đầu nhiễm sắc thể của tế bào đều có một nắp bảo vệ tự nhiên, gọi là telomere, có nhiệm vụ bảo đảm sự bền vững của nhiễm sắc thể khi tế bào phân chia. Số lượng telomere tự nhiên trong tế bào sẽ mất dần mỗi lần nhiễm sắc thể phân chia. Khi các telomere tự nhiên trở nên quá ngắn, chúng không thể bảo vệ nhiễm sắc thể, dẫn đến việc các tế bào sẽ bị hủy hoại và chết đi.
Các nhà nghiên cứu đánh giá kích thước của telomere như một “thước đo” tự nhiên chuẩn xác tuổi thọ của các tế bào. Telomere tự nhiên ngắn dần sẽ tạo ra sự lão hóa bên trong tế bào, từ đó gây nên sự xuất hiện tình trạng lão hóa tự nhiên toàn cơ thể.
Di truyền
Yếu tố gen di truyền sẽ quyết định tốc độ của quá trình lão hóa của bạn.
Các gen, được cấu tạo từ DNA, liên kết với nhau thành chuỗi gọi là nhiễm sắc thể. Để giữ cho nhiễm sắc thể không hư hại trong quá trình tế bào phân chia, mỗi đầu của từng nhiễm sắc thể sẽ tồn tại một nắp tên là elomere. Khi Telomere ngắn dần và không thể bảo vệ nhiễm sắc thể được nữa, các tế bào sẽ bị phá hủy và dần chết đi. Hiện tượng này là nguyên nhân gây nên lão hóa từ bên trong và áp dụng cho toàn bộ cơ thể chứ không riêng gì làn da.
Ánh nắng mặt trời
Không có gì làm lão hóa da nhiều như bức xạ tia cực tím từ mặt trời, tiếp xúc với tia cực tím là nguyên nhân gây ra 80% các dấu hiệu lão hóa trên khuôn mặt.
Bên cạnh nếp nhăn sớm, ánh nắng mặt trời còn gây ra các vết sần, rối loạn mạch máu. Những tia này còn làm tổn thương và phá vỡ elastin của da theo thời gian, dẫn đến chảy xệ sớm.
Nhiều năm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thậm chí có thể làm mỏng lớp biểu bì – lớp ngoài cùng của da, dẫn đến vô số các tác hại khác (nám, tàn nhang, thâm sạm…).
Thói quen chăm sóc da
- Không làm sạch da cuối ngày: Bụi bẩn, bã nhờn, vi khuẩn tích là nguyên nhân gây bít tắc lỗ chân lông dẫn đến tình trạng nổi mụn. Vì thế, rửa mặt vào cuối ngày là bước chăm sóc da cực kỳ quan trọng
- Lạm dụng tẩy tế bào chết: Mặc dù tẩy tế bào chết giúp da sạch sâu tuy nhiên chỉ nên thực hiện tẩy tế bào chết 1-2 lần/ tuần, nếu nhiều hơn dễ gây khô da và hình thành nếp nhăn sớm
- Thường xuyên chà xát da: Dùng lực để lau mặt sẽ gây tổn thương cho da như viêm nhiễm, mẫn đỏ… cũng như để lại vết hằn trên da.
Cách làm chậm quá trình lão hóa
Sử dụng kem chống nắng
Như chúng ta được biết thì tia UV có rất nhiều tác hại đối với làn da, vì thế sử dụng kem chống nắng là vô cùng cần thiết giúp chống lại lão hóa cho da mặt. Lựa chọn kem chống nắng rất quan trọng, nên chọn kem chống nắng có chỉ số SPF từ 15 trở lên để bảo vệ da tốt hơn. Hãy đeo khẩu trang, áo, mũ để che chắn thêm cho làn da của bạn tốt hơn.
Ngủ đủ giấc
Thiếu ngủ hoặc đi ngủ quá muộn làm ảnh hưởng đến chức năng giữ ẩm, phục hồi và tái tạo của da, sự trao đổi chất của da bị giảm dẫn đến tích tụ các độc tố và tăng tốc độ lão hóa da.
Ngủ đủ 7-9 tiếng giúp cơ thể đạt trạng thái năng lượng tốt nhất. Để làn da khỏe mạnh và làm chậm quá trình lão hóa, bạn nên ngủ trước 11 giờ đêm.
Bổ sung vitamin A chống lão hóa da
Vitamin A (còn được gọi là retinol) là một vi chất dinh dưỡng, cơ thể không thể tự tổng hợp mà phải bổ sung từ bên ngoài từ lượng thực phẩm hàng ngày, thực phẩm chức năng… giúp chống oxy hóa cho da, tăng thị lực.
Vitamin A được cơ thể hấp thụ, sau đó kích thích sản xuất collagen, làm tăng độ liên kết của các tế bào da, cải thiện cấu trúc, giúp da luôn căng mọng và mềm mại.
Trên đây là những nguyên nhân chính gây ra lão hóa da. Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn quá trình lão hóa, nhưng chúng ta có thể giảm thiểu tác động của các yếu tố bên ngoài bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc da đúng cách.