Bệnh hen hay bệnh hen suyễn là căn bệnh hô hấp mạn tính rất phổ biến và hiện nay tỉ lệ người bị bệnh hen ngày một gia tăng. Đây là căn bệnh nguy hiểm nếu như không được phát hiện và chữa trị đúng lúc có thể dẫn đến tử vong. Vậy bệnh hen là bệnh gì? lý do, triệu chứng và cách điều trị ra sao?

1. Bệnh hen suyễn là bệnh gì?

Hen suyễn là tên gọi dân gian của hen phế quản. đây là bệnh lý hô hấp mãn tính có thể gặp ở cả trẻ em và người lớn. Bệnh xảy ra do cơ thể phản ứng với các dị ứng nguyên, ảnh hưởng đến các yếu tố di truyền và các tác nhân từ môi trường bên ngoài.

Hen suyễn liên quan nhiều đến các hoạt động sinh hoạt thường ngày và các hoạt động thể lực của người bệnh. Hen suyễn là bệnh lý không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng việc tuân thủ điều trị giúp ích trong làm chủ các triệu chứng của bệnh..

2. Nguyên nhân gây bệnh hen suyễn

Không giống các bệnh nhiễm trùng hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, lao… có thể lây từ người bệnh sang người lành, hen phế quản không phải là bệnh lây nhiễm. Do vậy những tiếp xúc thông thường với bệnh nhân sẽ không có nguy cơ bị lây nhiễm. Nguyên nhân gây ra bệnh vẫn chưa được xác định, nhưng các cơn hen có thể là kết quả của sự phối hợp nhiều yếu tố nguy cơ, gồm yếu tố bản thân và yếu tố môi trường. Các chuyên gia cho rằng có 2 nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh gồm: (7)

• Tiền sử mắc bệnh của các thành viên trong gia đình: nếu bố hoặc mẹ không có tiền sử bệnh thì tỉ lệ trẻ bị mắc bệnh hen suyễn sẽ rất thấp (khoảng 10%), nguy cơ đó sẽ tăng lên 25% nếu có ba hoặc mẹ bị bệnh và đến 50% nếu cả ba lẫn mẹ đều có bệnh;
• Cơ địa dị ứng: những người bị chàm, mề đay, viêm mũi dị ứng có nguy cơ cao mắc các bệnh dị ứng khác.
• Người béo phì.
• Bị viêm tiểu phế quản – một bệnh nhiễm trùng phổi phổ biến ở trẻ em
• Tiếp xúc với khói thuốc lá khi còn nhỏ
• Mẹ hút thuốc lá khi mang thai
• Đẻ non (trước 37 tuần) hoặc cân nặng sơ sinh thấp

3. Triệu chứng của bệnh hen suyễn

Các triệu chứng của bệnh hen suyễn rất đa dạng. một số biểu hiện khá lâm sàng bên ngoài nên rất dễ gây nhầm lẫn với một số bệnh về phổi khác như lao, giãn phế quản, COPD,… Sau đây là các triệu chứng phổ biến nhất đối với những người bị bệnh hen suyễn:

Ho, đặc biệt là vào ban đêm: Ho là một phản ứng khi cơ thể muốn đẩy các chất bài tiết hoặc dị nguyên từ môi trường như bụi, khói, phấn hoa, lông động vật… ra ngoài. Ho có thể xuất phát từ các bệnh về nhiễm khuẩn xoang mũi, cảm lạnh… nhưng nếu như tình trạng ho kéo dài, các cơn ho xảy ra trọng điểm vào ban đêm do đường thở bị thu hẹp thì người bệnh cần chú ý vì đó có thể là đặc điểm của bệnh hen suyễn.

Thở khò khè: Khò khè là dạng tiếng rít hay âm thanh không bình thường phát ra khi thở. Đây được coi là đặc điểm điển hình của bệnh hen suyễn. Không khí đi qua phổi bị cản trở bởi ống phế quản bị phù nề sẽ tạo nên âm thanh khò khè. Đáng chú ý, người bệnh dễ bị khò khè khi gặp không khí lạnh.

Khó thở: Do đường thở bị thu hẹp gây ra hiện tượng khó thở cho người bệnh.

Đau thắt ngực, đau hoặc áp lực: Người bệnh cảm nhận thấy như có vật gì đè nặng hoặc siết chặt ngực.

Hơi thở rất nhanh và gấp: đây chính là dấu hiệu đặc trưng của bệnh hen suyễn. Triệu chứng này sẽ nặng hơn khi người bệnh vận động nhiều như leo cầu thang, chạy bộ, tập thể dục..,

Mặt nhợt nhạt, mồ hôi: Người bệnh sẽ có dấu hiệu mặt nhợt nhạt, ra mồ hôi, mệt mỏi khi cơ thể không nên cung cấp đủ lượng oxy.

Trên là các triệu chứng thường gặp ở bệnh hen suyễn. Tuy nhiên ở mỗi người bệnh, triệu chứng xảy ra sẽ không giống nhau, ví dụ:

• Có hoặc không có xảy ra đồng thời các dấu hiệu trên.
• Cơn hen bị gián đoạn ở người này tuy nhiên liên tục ở người khác.
• một vài người chỉ bị hen khi tập thể dục hoặc chỉnh sửa thời tiết.

4. Những đối tượng dễ mắc bệnh hen suyễn

Hen là bệnh lý phổ biến thường gặp hiện nay, bệnh có thể xuất hiện ở cả trẻ em và người lớn. Đặc biệt một số đối tượng nguy cơ cao dễ mắc bệnh nếu có một trong các yếu tố dưới đây:

• Người có cơ địa dị ứng;
• Trẻ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp tái đi tái lại nhiều lần;
• Trẻ có bố mẹ mắc suyễn;
• Người sống và làm việc trong môi trường ô nhiễm nhiều khói bụi và hóa chất;
• Người thừa cân, béo phì;
• Người có tiền sử mắc các bệnh về viêm da dị ứng, viêm mũi dị ứng;
• Người hút thuốc lá hoặc phơi nhiễm khói thuốc lá;

Một số yếu tố nguy cơ cần lưu ý:

• Các dị nguyên đường hô hấp: phấn hoa, bụi, lông vũ, lông động vật, móng, nấm mốc trong môi trường…;
• Các dị nguyên đường tiêu hóa: thức ăn như trứng, tôm, cua, hoa quả, các phụ gia…;
• Các yếu tố khởi phát không đặc hiệu: thuốc lá, ô nhiễm môi trường, cảm xúc mạnh;
• Nhiễm vi khuẩn hay các virus gây bệnh đường hô hấp.
• Thuốc: Một số loại thuốc người bệnh đang sử dụng có thể là nguyên nhân gây hen phế quản như thuốc chẹn beta giao cảm, aspirin, ibuprofen và naproxen…
• Do vận động quá sức: Hen phế quản có thể khởi phát hoặc nặng lên nếu vận động quá sức

>>> Xem thêm: Nhiễm trùng đường hô hấp là bệnh gì? Dấu hiệu nhận biết ra sao

>>> Xem thêm: Ung thư phổi là gì? Dấu hiệu của bệnh phổi